رویکردهای نوین در اضطراب امتحان

شیوه های جدید پیشنهادی در مورد اضطراب امتحان بر عکس روشهای قبلی که مستقیما فقط اضطراب را هدف قرار می دادند در اینها طیفی از اضطراب مدنظر قرار میگیرد . خانواده و مسائل آموزشگاهی آموزش مهارتهای تحصیلی می تواند درمان اضطراب باشد بدون آنکه مستقیما به درمان اضطراب بپردازد .

• حدود سن اضطراب 12-10 سال ولی در کودکان قبل از دبستان نیز مشاهده شده اگر والدین احساس آرامش و امنیت به کودکان ندهند اضطراب افزایش می یابد .
• شیوع این اختلال گسترده است پژوهشهای 1988 و ده سال بعد 1998 نیز این موضوع تایید شده است ولی در ایران در مورد شیوع شناسی آن کار چندانی نشده است .  

• تعریف اضطراب امتحان : تجربه یک تنش قبل ، هنگام و بعد از امتحان است . تا قبل از امتحان تاکید می شد که فرد را طوری آموزش دهیم که قبل از امتحان آن فعالیتها را افزایش دهد . اخیرا تاکید بر مهارتهایی است که در حین جلسه امتحان از انها استفاده شود .
اگر عملکرد فرد بامیزان توانائی و هوش او مطابقت نداشته باشد اضطراب امتحان وجود دارد .

علائم اضطراب امتحان :
 عدم تمرکز بر سوالات امتحان
 دشواری برای یادگیری در ساعات نزدیک امتحان
 دلهره عجیب و احساس ناتوانی
 افکار شکست و نومیدی
 بیقراری در مواقع امتحان
دستپاچه شدن در امتحان و بروز اشتباهات فاحش
 مطلب را زیاد می خوانند و تکرار می کنند ولی بدلیل اضطراب بخاطر نمی آوردند .

علائم جسمانی :
- تند شدن ضربان قلب
- از روزهای قبل خوابهایی با محتوای شکست ، نمره بد و بد شدن امتحان می بینند . در طول سال تحصیلی اشتغال ذهنی در مورد مردود شدن و نمره نیاوردن دارند .
قابل توجه آن است که در کلاس درس نیز اضطراب دارند بهمین دلیل ممکن است با فوبی اجتماعی همراه شود ، لازم است در مورد فوبی آنها نیز درمان صورت گیرد . 

سبب شناسی عوامل فردی :
عامل مهمی که به عنوان افرادی که اضطراب عمومی مطرح می شود ، افرادی که از اضطراب عمومی رنج می برند در مواقع امتحان تبدیل به اضطراب امتحان می شود .

- عزت نفس : مطالعه واکتا 1999 ، با کاهش اضطراب امتحان ، اعتماد به نفس افزایش می یابد .
- هوش : رابین 1999 ، عزت نفس پائین موجب اضطراب می شود .افراد با هوش بالا و با هوش پائین کمتر رنج می برند، افراد با هوش متوسط بیشتر از اضطراب امتحان ، رنج می برند .
- مهارتهای مطالعه : داو در سال 2000 نشان میدهد چنانچه مهارتهای مطالعه آموزش داده شود اضطراب امتحان کاهش می یابد .

عوامل مدرسه ای :
انتظارات نابجای معلمان ، بزرگ جلوه دادن نقش امتحان . چون هر چه فرد به دوره تحصیلی بالاتر می آید اهمیت ارزشیابی افزایش می یابد .

موقعیت و مکان امتحان :
امتحانات نهائی ، مقررات خشک ، برخوردهای شدید ، نوع درس با اضطراب امتحان رابطه دارد . بین دشواری درس و اضطراب امتحان رابطه وجود دارد ، رابطه بین نگرش به یک درس و اضطراب نیز وجود دارد . ( ریاضی ، زبان ،... )

خانواده : خانواده در شدت بخشیدن به اضطراب نقش مهمی دارد .( روشهای آمرانه ، انتظارات دور از توانائیها و استعدادهای فرد . )تحقیق جالب بولدوگ 1992 ، در مورد اینکه آیا فشار پدر یا مادر بامیزان اضطراب امتحان رابطه دارد . پسرانی که از طرف پدر احساس فشار می کرده اند اضطراب امتحان کمتری نسبت به کسانی از طرف مادر تحت فشار بوده اند، داشته اند .

رابین 1999 معتقد است در اضطراب امتحان به جنبه های فرهنگی توجه شود . نوع فرهنگ در آسیا ، امریکا ، اروپا ، هند تفاوت معنا داری را نشان میدهد . ارزشهای فرهنگی بر تشکیل عزت نفس تاثیر میگذارد و این عزت نفس باعث بروز یا عدم بروز اضطراب امتحان می شود .
1373 سماوات در دانشگاه تبریز ،ترکیبات خون دانشجویان قبل و بعد از امتحان ، را مشاهده کرده است ، این ترکیبات قبل و بعد از امتحان ، متفاوت بوده که می تواند اضطراب امتحان باعث تشدید بیماریهای قلبی شود .

درمان :
که بیشتر در مدارس مورد تاکید است تغییر نگرش معلمان و مسئولان مدارس هدف ارزشیابی دانسته های فرد است نه ندانسته های او بر محیط خانواده و مدرسه امنیت حاکم باشد ، برقراری شرایط رقابت سالم،از دانش آموزان قبل از امتحان اصلی ، امتحانات آزمایشی انجام شود . وقت امتحان متناسب با موضوع باشد